کتاب هگل

از همان روزی که پیرمرد عبوسی به نام سقراط شروع به پرسیدن سوالات بنیادین از مردمان آتن کرد و از این طریق باورهای به‌ظاهر خدشه‌ناپذیر آنان را متزلزل نمود، فلسفه آغاز شد و فلاسفه‌ی بزرگ یکی پس از دیگری، هرکدام با اندیشه‌هایی نو و متمایز از سایر آن‌ها و سراسر جهان، ظهور کردند. امروزه پس از گذشت هزاران سال از پیدایش فلسفه، کمتر کسی پیدا می‌شود که نام فیلسوفان بزرگی همچون افلاطون، ارسطو، توماس آکویناس، ایمانوئل کانت، ادموند هوسرل، مارتین هایدگر و کارل مارکس به گوشش نخورده باشد. اندیشه‌های این متفکران که برآمده از شرایط زندگی و نوع نگاه آن‌ها به اتفاقات زمانه خود و پدیده‌های اطرافشان بود، تأثیر غیرقابل‌انکاری بر دنیای پس خود گذاشته و در تحولات جهان نقش به‌سزایی را ایفا کردند.
یک از این فلاسفه و اندیشمندان نامدار و سرشناس که آرای او حتی امروز مورد استفاده‌ی محققان و پژوهشگران فلسفه و علوم‌انسانی قرار می‌گیرد، گئورگ ویلهلم هگل، فیلسوف آلمانی است. هگل را به‌عنوان یکی از چهره‌های اصلی و پدیدآورندگان نحله‌ی فکری «ایدئالیسم آلمانی» می‌شناسند، اما تأثیر آرا و افکار او تنها به متفکران این شاخه از فلسفه محدود نشده و بر خیل عظیمی از دانشمندان و اندیشمندان پس از خود من‌جمله کارل مارکس و فردریش انگلس – که گرایش‌ها‌ی ماتریالیستی داشتند – قابل‌ مشاهده است.
کتاب «هگل: پنج متن سیاسی منتخب» ترجمه‌ی محمدمهدی اردبیلی، یکی از آثار ارزشمند همین متفکر است. همان‌طور که از نام آن پیداست، این کتاب شامل پنج متن منتخب از هگل است که تلاش‌شده تا حتی‌الامکان تمامی دوره‌های اندیشه‌ی سیاسی وی را در برگیرد. متن نخست به نوشته‌ای سیاسی از هگل جوان اختصاص دارد که آشکارا واکنشی است به مسائل سیاسی زمان او. متن دوم بخشی از «پدیدارشناسی روح» است و متن سوم و چهارم نمونه‌هایی از رویکرد سیاسی هگل متأخرند که شامل سخنرانی مشهور وی در برلین می‌شوند. در‌نهایت، متن آخر از «درس‌گفتارهای فلسفه‌ی دین» استخراج‌شده است که هگل تنها چند ماه پیش از مرگش ایراد کرده بود. این کتاب به‌دلیل محتوای مهم و قابل تأملش و همچنین نثر گیرا و ترجمه‌ی روان آن، بسیار مفید بود و مطالعه‌ی آن می‌تواند برای خوانندگانش تجربه‌ای سودمند را رقم بزند.