کتاب صلحی که همه صلح ها را بر باد داد

خاورمیانه ای که امروزه در عنوان های خبری نامش را می شنویم، محصول تصمیمات متفقین در جنگ جهانی اول و پس از آن است. در صفحات آینده، قصد دارم این داستان پرشاخ و برگ را نقل کنم که چرا و چگونه ــو با چه بیم ها و امیدها، عشق ها و نفرت ها، اشتباه ها و سوءتفاهم هاــ این تصمیم ها گرفته شد.

خاورمیانه ای که من می شناسم، فقط مصر و اسرائیل و ایران و ترکیه و ممالک عرب آسیا را در بر نمی گیرد، بلکه کشورهای آسیای میانه و افغانستان را نیز شامل می شود: کل منطقه ای که بریتانیا از زمان جنگ های ناپلئون به بعد در آن جنگید تا مسیر هندوستان را از یورش های فرانسه و بعد روسیه در امان نگاه دارد، در فرایندی که به «بازی بزرگ» مشهور شد.

ولی تا سال 1922، رفته رفته گزینه ها محدود و راه ها انتخاب شدند. خاورمیانه راهی را در پیش گرفت که به جنگ های بی پایان (مثلا بین اسرائیل و همسایگانش، یا بین چریک های رقیب در لبنان) ختم شد و نیز به اقدامات روزافزون تروریستی (هواپیماربایی، سوءقصد، کشتارهای پیاپی) که به یکی از ویژگی های بارز حیات بین المللی در دهه های هفتاد و هشتاد بدل شد. این ها بخشی از آن میراث تاریخی اند که شرحشان در صفحات آینده خواهد آمد.