کتاب زرافه در تاریخ و هنر

کتاب «زرافه در تاریخ و هنر» نوشته‌ی برتولد لاوفر (انسان‌شناس و شرق‌شناس آلمانی-آمریکایی) یک گنجینه‌ی کمتر شناخته شده اما خارق‌العاده است که به بررسی جایگاه زرافه، در تمدن‌های مختلف می‌پردازد. او در این کتاب نشان می‌دهد که چگونه زرافه از دوران باستان تا قرن نوزدهم، هم به عنوان نماد قدرت و شگفتی و هم به عنوان هدیه‌ای دیپلماتیک بین پادشاهان و امپراتوری‌ها جابه‌جا شده است. یکی از جذاب‌ترین بخش‌های کتاب، شرح سفر تاریخی زرافه از ساواناهای آفریقا به دربارهای پرشکوه جهان است. لاوفر با جزئیات توضیح می‌دهد که چگونه فراعنه‌ی مصر زرافه‌ها را به عنوان حیوانات مقدس نگهداری می‌کردند، یا چگونه امپراتورهای چینی در سلسله‌ی مینگ، زرافه‌هایی را که توسط بازرگانان عرب هدیه می‌شد، به عنوان شیر-اژدهای افسانه‌ای تفسیر می‌کردند. حتی در ایران دوره‌ی صفوی، نقل شده که شاه عباس یک زرافه را به عنوان نماد قدرت و ارتباط با دنیای خارج در دربار خود نگه داشته بود. اما جدای از این، لاوفر با دقت یک باستان‌شناس، ردپای زرافه را در هنرهای تزئینی، سفالگری، پارچه‌بافی و معماری جهان دنبال می‌کند. مثلا نشان می‌دهد که چگونه در هنر اسلامی، زرافه به عنوان نماد شکوه خلقت در کاشی‌های مساجد و نسخه‌های خطی ظاهر می‌شود. یا در اروپای قرون وسطی، زرافه‌های نقاشی‌شده در کتاب‌های مذهبی بیشتر شبیه اسب‌های عجیب با گردن مارپیچ بودند، چون هنرمندان هرگز این حیوان را از نزدیک ندیده بودند! به طور کلی، مزیت اصلی کتاب، گستردگی پژوهش لاوفر است. او نه تنها به منابع اروپایی، بلکه به متون چینی، عربی، فارسی و حتی آفریقایی استناد می‌کند. همچنین، کتاب مملو از تصاویر و طرح‌های تاریخی است، از نقاشی‌های دیواری مصر باستان تا طرح‌های ژاپنی روی پارچه، که به درک بهتر موضوع کمک می‌کنند. اگر به تاریخ هنر یا حیوانات در فرهنگ علاقه دارید، اگر می‌خواهید بدانید تجارت جهانی و دیپلماسی فرهنگی چگونه قرن‌ها قبل از جهانی‌سازی امروزی کار می‌کرده است یا حتی اگر از آن دسته افرادی هستید که موزه‌ها و اشیای عجیب تاریخی شما را مجذوب خود می‌کنند، خواندن این کتاب می‌تواند برای شما جذاب باشد.