کتاب خویشتن از هم گسیخته

کتاب « خویشتن از هم گسیخته ‫» اثر آر دی لینگ، اثری در حوزه‌ی روان‌درمانی است که با نگاهی اگزیستانسیال، مرز میان سلامت روان و روان‌پریشی را بازنگری می‌کند. لینگ در این کتاب با تحلیل روان‌پزشکی و فلسفی تجربه‌ی بیماران، تلاش می‌کند وضعیت انسان‌هایی را توصیف کند که در پی حفظ انسجام وجودی خود، از واقعیت جدا می‌شوند.‬ کتاب حول محور مفاهیم «خود واقعی» و «خود جعلی» قرار دارد. لینگ معتقد است برخی افراد، به‌ویژه کسانی که در محیط‌های خانوادگی سرد و سرکوب‌گر رشد کرده‌اند، برای بقا و پذیرش اجتماعی، خودی ساختگی خلق می‌کنند که با نیازهای درونی‌شان هم‌راستا نیست. این جدایی میان خود واقعی و خود جعلی، می‌تواند آن‌چنان عمیق شود که فرد احساس کند وجودش ناپایدار، در خطر یا حتی غیرواقعی است. این احساس، به‌زعم لینگ، ریشه‌ی بسیاری از اختلالات روان‌پریشانه است. لینگ با بهره‌گیری از گزارش‌های بالینی و روایت‌هایی دقیق، تجربه‌ی ذهنی بیماران اسکیزوفرنیک را از زاویه‌ای انسانی و عمیق بازگو می‌کند. او باور دارد که روان‌پریشی همواره یک پدیده‌ی بی‌معنا و صرفا اختلالی زیستی نیست، بلکه می‌تواند تلاش فرد برای حفظ معنا و انسجام در جهانی سرد و بی‌اعتنا باشد. در واقع، به‌جای آنکه بیماران را صرفا بیمار ببینیم، باید بکوشیم جهان را از دریچه‌ی چشم آن‌ها درک کنیم. در بخشی از کتاب، لینگ داستان مردی به نام پیتر را روایت می‌کند که حس می‌کرد بویی زننده از بدنش متصاعد می‌شود، حسی که بازتابی از شرم و احساس بی‌ارزشی وجودی او بود. از دید لینگ، این حس‌ها نشانه‌هایی از گسست میان خود و بدن، خود و دیگران، و نهایتا خود و واقعیت‌اند. لینگ رویکرد پزشکی سنتی را که بر سرکوب علائم تمرکز دارد، نقد می‌کند و تأکید دارد روان‌درمانی باید بر پایه‌ی گفت‌وگو، همدلی و فهم تجربه‌ی زیسته‌ی فرد بنا شود. او از فلسفه‌ی اگزیستانسیالیسم و پدیدارشناسی بهره می‌گیرد تا نشان دهد روان‌پریشی را باید به‌مثابه پاسخی انسانی به یک وضعیت غیرانسانی فهم کرد. او ما را فرا می‌خواند تا به جای برچسب زدن، به گفت‌وگو و درک رو بیاوریم؛ چراکه شاید جنون، آخرین تلاش انسان برای حفظ خود واقعی‌اش باشد.