قصه دلیله محتاله

کتاب « قصه دلیله محتاله» “متن مصحح قصه دله و مختار همراه با پژوهشی درباره بن مایه ها و نوع ادبی آن” نوشته « مهران افشاری» توسط انتشارات سخن منتشر شده است.
قصه دلیله محتاله از قصه های عامیانه کهن در شرح طراری های زنی به نام دلیله یا دله در شهر بغداد است. این زن در ادب کهن فارسی مظهر حیله گری است و شرحی دیگر از مکروی در هزار و یک شب هم آمده است. در کتاب حاضر به پیوست قصه دلیله محتاله،که به نثری ساده و روان ظاهرا در سده دهم نوشته شده،ماجراهای وی در هزار و یک شب نیز نقل شده است. آنچه بر ارزش کتاب افزوده،مقدمه مفصل و تحقیقی مصحح درباره نوع ادبی قصه دلیله محتاله است.
به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «قصه دلیله محتاله (متن مصحح قصه دله و مختار همراه با پژوهشی درباره بن‌مایه‌ها و نوع ادبی آن)» با تصحیح و تحقیق مهران افشاری به‌تازگی توسط انتشارات بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار منتشر و راهی بازار نشر شده است. در پایان داستان او در هزارویک‌شب چنین آمده که خلیفه نام وی را پرسید. او پاسخ داد نام من دلیله است. خلیفه گفت تو محتاله‌ای و بدین سبب به «دلیله محتاله» شهره شد. نام دلیله محتاله در متون ادب فارسی «دلاّله» هم آمده است. به هر تقدیر با گذشت زمان نام دلیله یا دلاّله به دله تبدیل شده و صفت محتاله وی هم نخست به محتال و سپس به مختال و بعدها به مختار تبدیل شده و توده‌های عوام دله مختار را به دله و مختار تبدیل کرده و در قصّه‌ای مختار را همسر دله کرده‌اند چنانکه در روایتی که در این کتاب آمده است هم چنین است.
روایتی که در کتاب پیش رو از قصه دلیله محتاله به چاپ رسیده، به نثری ساده و روان و ظاهرا در سده دهم نوشته شده است. ماجراهای وی در هزار یک شب نیز در این کتاب نقل شده و با مقدمه‌ای مفصل و پژوهشی درباره نوع دابی داستان دلیله محتاله و پیشینه آن در اختیار خوانندگان قرار گرفته است.